Đối
với mạng sống của con người, so với nước và thực phẩn, oxy còn quan trọng hơn
rất nhiều. Trên Trái đất, bầu khí quyển dường như là nguồn cung cấp oxy vô tận.
Nhưng trong vũ trụ chân không hoàn toàn vắng mặt oxy, các nhà du hành thở bằng
gì?
Nếu
nhà du hành vũ trụ bị rơi vào khoảng không không có oxy sẽ xảy ra tình trạng
thiếu oxy cấp tính. Trong vòng vài phút, sinh mạng của nhà du hành sẽ gặp nguy
hiểm, vì vậy khi bay trong vũ trụ, cung cấp oxy là vấn đề ưu tiên hàng đầu.
Có
nhiều giải pháp cho vấn đề này.
1.
Hoá lỏng oxy trong các bình chịu áp suất cao: Các nhà leo núi, thợ lặn và các
phi công lái máy bay đều dùng các bình oxy kiểu đó. Tuy nhiên, phương pháp này
khá hạn chế ở chỗ các bình chứa quá nặng mà lượng oxy thu được lại rất ít.
2.
Dùng các peoxyt của kim loại kiềm và kiềm thổ để lưu giữ và giải phóng oxy: Khi
đốt kim loại kiềm trong điều kiện dư oxy, đốt kim loại kiềm thổ trong oxy ở
điều kiện áp suất cao có thể tạo được các peoxyt. Khi mang các peoxyt vào
khoảng không vũ trụ, cho tác dụng với nước hoặc khí cacbonic, ta sẽ thu được
oxy. Vì peoxyt ở dạng rắn có thể tích nhỏ nên dễ mang theo. Khác với oxy lỏng,
ở đây không cần các dụng cụ chứa đặc biệt.
Dùng
phương pháp này còn có ưu điểm rất lớn là peoxyt có thể tác dụng với khí
cacbonic do các nhà du hành thải ra để tạo oxy. Trên thực tế khí cacbonic do các
nhà du hành thải ra là một chất có hại nên cần tìm cách loại bỏ. Trong quá
trình vừa nêu, người ta đã lợi dụng khí phế thải để chế tạo oxy.
3.
Dùng nước oxy già (công thức phân tử H2O2) làm nguồn sinh oxy: Tuy nước oxy già
là chất lỏng nhưng không cần phải dùng các thiết bị chịu áp lực cao để chứa
đựng. Chỉ cần dùng bạc làm chất xúc tác là có thể phân giải nó thành oxy, nước
và nhiệt năng. Ba loại sản phẩm này đều rất cần cho nhà du hành: oxy để thở,
nước để uống và nhiệt năng là năng lượng tất nhiên rất cần cho tàu vũ trụ.
4.
Điện phân nước để sản xuất khí oxy và hydro: Khí hydro sinh ra có thể cho tác
dụng với khí cacbonic do các nhà du hành thải ra để tạo ra khí metan (CH4) là
một chất cháy dùng sinh năng lượng.
5.
Dùng tảo lam quang hợp: Tảo lam là một loại thực vật ở biển. Khi quang hợp, nó
có thể sử dụng khí cacbonic do các nhà du hành thải ra và nước để tạo ra đường
glucoza và oxy. Chỉ cần tạo điều kiện cho tảo lam sinh sống là có thể tạo được
nguồn oxy liên tục. Đây có thể là một biện pháp rất kinh tế.
sotechvn
